Julius is een jonge fret van ongeveer 6 maanden die samen met zijn broertje gecastreerd werd bij een andere dierenarts. Na de castratie was hij nog erg suf geweest, zodanig dat de eigenaar er ‘s avonds nog een keer mee terug naar de dierenarts was gegaan. Daar had hij nog wat infuus gekregen en de volgende dag leek het weer goed te gaan met hem. Zijn broertje had geen enkel probleem gehad.
In de dagen daarna was Julius een stuk minder speels en sliep veel. Hij had wat meer jeuk en krabde zich vaker. Op de rug ontstonden na een week wat korstjes. Julius was ook wat sacherijnig en bijterig als ze hem wilden oppakken. De eigenaar had vanwege de korstjes op de rug al eens gebeld met de dierenarts maar die had geen idee waar het van zou kunnen komen. Het had volgens haar niets met de operatie te maken. Zoals zoveel frettenliefhebbers ging de eigenaar maar eens zoeken op Internet en kwam zodoende op onze website terecht. Daar vond ze een stukje over “brandwonden na chirurgie”. Ze maakte vervolgens een afspraak op de Frettenkliniek.
Ik kreeg Julius 2 weken na de castratie op consult. De fret was erg rustig op tafel. Meestal zijn jonge fretten heel nieuwsgierig. Deze fret niet. In zijn rechter flank had hij een natte, rode pijnlijke wond. Ik bevoelde de rug en bemerkte dat het diertje daar ook zeer pijnlijk was. Over de gehele rug voelde ik korstjes.
Ik stelde voor om eerst maar eens onder narcose verder te gaan kijken, want het diertje was te pijnlijk om de situatie goed te kunnen beoordelen. Na het scheren van de vacht bleek dat de huid over 2 lange evenwijdige banen op de rug aan het afsterven was. Op bijgaande foto’s is te zien hoe groot het deel is dat was aangetast. Dit zijn brandwonden, waarschijnlijk ontstaan tijdens of na de operatie.
Ernstige en grote brandwonden komen bij fretten vrijwel uitsluitend voor ná een operatie. Tijdens een operatie kunnen fretten behoorlijk afkoelen. Dan is extra warmte toevoer erg belangrijk. De brandwonden worden veroorzaakt doordat tijdens of na de operatie het diertje op een te warm warmtematje (warmer dan 40 graden) wordt warm gehouden. Ook te warme kruiken die bij het fretje worden gelegd of een warmtelamp die er te dichtbij staat geven makkelijk brandwanden na een operatie. Door de narcose is de doorbloeding van de huid mogelijk verminderd waardoor de warmte minder snel wordt afgevoerd. Daarbij is het dier niet in staat (het is nog onder narcose of nog te suf na de narcose) om ergens anders te gaan liggen. Bij fretten lijkt dit vaker voor te komen dan bij andere huisdieren. Fretten hebben sneller problemen met teveel warmte. Ook in een couveuse moet een fret regelmatig worden getemperatuurd anders raakt het dier oververhit en kan het sterven.
Brandwonden kunnen in ernst en naar gelang de diepte van de wond variëren van 1e graads tot 3e graads brandwonden. De 3e graads verbranding kom ik het meest tegen bij fretten. Hierbij wordt de gehele huid tot aan het onderhuids vetweefsel vernietigd. Het wondgebied is direct na de verbranding niet pijnlijk omdat de huidzenuwen beschadigd zijn. De dieren kunnen in shock raken indien meer dan 10% van de huid is aangedaan; het geven van infuus is dan erg belangrijk (gelukkig had Julius s’avonds nog infuus gehad). In het begin is het verbrande huidgebied wit tot grauwwit maar dit valt niet op door de vacht van het diertje. Bovendien is de niet gepigmenteerde huid van een fret vrij bleek van kleur. Pas na 1 tot 2 weken wordt de huid hard, bruin en perkamentachtig van kleur. Na loslating van de gevormde wondkorst komt een lichtrood gekleurde wondlaag te voorschijn. Deze open wond is wel pijnlijk. Ook bestaat bij een dergelijke wond een groot gevaar op infectie en daardoor ontsteking van de inwendige organen. Het loslaten van de wondkorst neemt bij een groot wondoppervlak veel tijd in beslag. Bij mensen worden derdegraads verbrandingen van meer dan drie centimeter gesloten met stukjes huid die elders op het lichaam worden weggehaald (huidtransplantatie). Dit bekort de genezing aanzienlijk. De wonden die ik heb meegemaakt bij de fretten zijn echter veel groter en er is geen plaats over om gezonde huid vandaan te halen. Het gevolg is dat deze dieren weken tot maanden met grote, pijnlijke huidwonden moeten blijven rondlopen.
De behandeling van dergelijke 3e graads brandwonden bestaat uit het chirurgisch verwijderen van de dode stukken huid en het opfrissen van het wondoppervlak. Dit gebeurt onder volledige narcose, anders is het te pijnlijk. De wonden worden vervolgens een aantal weken in de kliniek dagelijks verzorgd met fysiologisch zout oplossing en Zilver Sulfadiazine zalf. De fret krijgt antibiotica en een aantal malen daags een pijnstillende injectie met een morfine preparaat. Dit is een sterke pijnstiller die alleen op de kliniek mag worden toegediend. Andere pijnstillers zijn slecht voor de maag en kunnen met de stress van de pijn gemakkelijk een maagzweer veroorzaken. Julius dronk erg veel tijdens zijn verblijf in de kliniek. Dit is mogelijk nog een gevolg geweest van de shock die hij na de operatie had opgelopen. Gelukkig bleek de nierfunctie nog wel voldoende intact.
Julius mocht na 2 weken weer naar huis. Nu moest de eigenaar de wonden verder verzorgen. Dat is niet gemakkelijk. Zelfs voor ons, geroutineerde dierenartsen en assistentes zijn deze dieren een van de meest aangrijpende patiënten. Je ziet namelijk duidelijk dat ze pijn hebben en dat is moeilijk om aan te zien. Een jaar geleden hebben we op de Frettenkliniek een zeer ernstig geval meegemaakt waarbij de huid van de gehele rug maar ook deels onder de voorborst was afgestorven. De fret heeft weken bij ons in de opname gelegen. Achteraf zou ik in een dergelijke situatie een volgende keer kiezen voor euthanasie. Ondanks de vele pijnstillende injecties is dit eigenlijk te verschrikkelijk voor het diertje. Maar gelukkig gaat het weer heel goed met Julius. De wonden zijn nu meer en meer aan het dicht trekken en hij kan al weer wat spelen met zijn maatjes. Hij zal er een lelijk litteken aan overhouden maar dat is minder erg.
De dierenarts die Julius heeft gecastreerd begrijpt nog steeds niet hoe hij aan deze ernstige brandwonden is gekomen. Ook na een gesprek met mij is zij nog niet helemaal overtuigd en vermoedt dat de fret waarschijnlijk na de operatie thuis onder de verwarming heeft vastgezeten…
De moraal van dit verhaal is dat fretten ook na een simpele operatie ernstig leed kan worden aan gedaan. Iets wat natuurlijk geen enkele dierenarts zal willen maar wat helaas toch nog te vaak gebeurt. Om dit te voorkomen is het mogelijk verstandig om uw dierenarts erop te wijzen dat fretten gevoeliger zijn voor warmte. Het was heel goed dat de dierenarts Julius na de operatie van extra warmte voorzag. Tijdens elke operatie koelt een dier immers behoorlijk af. Maar overdaad schaadt en een te hoge stand van het warmtematje, een te warme kruik een te lang verblijf in de couveuse of een warmtelamp te dicht bij het diertje, kan bij een fretje te gemakkelijk tot ernstige complicaties of sterfte leiden.