voeding

  • De voeding van de fret

    Een goede voeding is essentieel voor de gezondheid van mens en dier. Het is belangrijk voor het goed functioneren van alle organen en het opbouwen van een effectief immuunsysteem. Helaas worden er in de voeding van de fret regelmatig fouten gemaakt en dat heeft belangrijke gevolgen voor hun gezondheid. 

  • Frettensnoepjes en supplementen

    Sommige fretteneigenaren geven hun fret fruit (rozijntjes, banaan, appel) of groente (komkommer). Dit zijn plantaardige voedingstoffen die niet verteerbaar zijn voor de fret. Bij te grote ingeslikte stukjes kan obstipatie (verstopping) ontstaan met eventueel zelfs een levensgevaarlijke darmobstructie. Daarnaast is het heel goed mogelijk dat het maagdarmkanaal (dat niet gemaakt is voor de verwerking van deze plantaardige voedingsstoffen) hierop gaat reageren met ontstekingsverschijnselen welke bij oudere dieren tot maagdarmklachten kunnen leiden.

  • Overschakelen naar andere voeding

    Fretten zijn zeer kieskeurig. De meeste fretten hebben een duidelijke smaakvoorkeur ontwikkeld en verwachten hun vertrouwde voer in hun bakje en niets anders. Ze trekken hun neusje op voor elke verandering van voer. Het is daarom vaak moeilijk om de (oudere) fret om te schakelen op een kwalitatief beter voer.

  • Voeding van drachtige en lacterende fretten

    Voeding van drachtige vrouwtjes

    Een drachtig vrouwtje zal vooral in het laatste derde deel van de dracht haar voedselopname verhogen. Omdat de ongeboren pups een steeds grotere plaats in de buik innemen, zal zij regelmatig moeten eten van een kwalitatief goed voer. Een korte periode (bijv. een dag) van onvoldoende voedselopname kan haar in de laatste dagen voor de bevalling in een levensgevaarlijke zwangerschapsvergiftiging brengen. Vrouwtjes die voor de eerste maal drachtig zijn en veel pups krijgen (meer dan 8) zijn hiervoor het meest gevoelig, met name in de laatste week van de zwangerschap. Door onvoldoende energieopname wordt het vet uit de reserves gemobiliseerd en gemetaboliseerd met als gevolg een ernstige vervetting van de lever. 

  • Voeding van jonge pups

    Het is verstandig om pups in het nest al bij te voeden om tegemoet te komen aan hun toenemende voedingsbehoeften zodat de moeder minder belast wordt. Zeker in een nest met meer dan 6 pups. Vanaf 3 weken leeftijd kunnen pups tweemaal daags bijgevoerd worden met KMR kittenmelk of A/D blikvoer. Laat het bakje niet zonder toezicht in het nest staan, omdat de pups hier doorheen kunnen kruipen en nat en koud worden.

  • Voeding voor oudere fretten (vanaf 7 jaar)

    Naarmate fretten ouder worden, is het moeilijker om ingesleten voedingsgewoontes en voorkeuren te veranderen. Het omschakelen naar een kwalitatief beter dieet kan dan te riskant worden. Veel oudere fretten eten slechter en verliezen gewicht door een chronische maagontsteking of andere ouderdomskwalen. Ook het kauwen van de brokjes gaat vaak moeilijker bij oudere fretten. Soms helpt het om de brokjes te weken waardoor het makkelijker te verwerken is voor het oudere fretje.

  • Voeding voor zieke en oudere fretten

    Zieke en oudere fretten hebben naast hun normale voeding of zelfs ter vervanging van hun oude voer een krachtvoeding nodig. Jarenlang hebben vele fretten eigenaren gebruik gemaakt van RC Convalescence Support Instant (“het Waltham papje”). Nu de meeste fretten eigenaren helaas door hun voorraad heen zijn, is iedereen op zoek naar een goed alternatief. Dat blijkt helaas niet gemakkelijk. Veel chronisch zieke en oudere fretten zijn echter afhankelijk van een smakelijke en krachtige bijvoeding.

    Door het korte maagdarmkanaal en de snelle passagetijd is de opname van voedingsstoffen veel minder efficiënt dan bij andere carnivoren zoals de hond en de kat. Hierdoor hebben ze behoefte aan een kwalitatief beter voedsel met een hoog eiwit- en vetgehalte van dierlijke oorsprong en een zo laag mogelijk koolhydraat- en vezelgehalte.

    Belangrijk is dat naast een goede kwaliteit, de voeding smakelijk is en graag wordt gegeten. Ook een goede verteerbaarheid in het maagdarmkanaal is essentieel. De fretjes moeten er niet te misselijk van worden en ook niet aan de diarree geraken. Daarnaast is het belangrijk dat het betaalbaar is en in Nederland verkrijgbaar.

    Fretten eten naar energie behoefte. Bij voeding met een hoge energiedichtheid en voldoende eiwit wordt het volume van de maaltijden beperkt. Het fretje hoeft minder te eten om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Hierdoor wordt het maagdarmkanaal ook minder belast.

    Voor een goede vergelijking tussen de diverse voeders moet een berekening gemaakt worden van de percentages eiwit, vet en koolhydraten per droge stof en metaboliseerbare energie. Maar zelfs dan kan wat op papier theoretisch een goede vervanger lijkt, in de praktijk erg tegenvallen doordat het fretje er bijvoorbeeld erg misselijk van wordt of het niet smakelijk vindt.
    We zijn nog steeds bezig om de ideale vervanger te vinden welke ook betaalbaar is.

    Voeding die de Frettenkliniek momenteel aanraadt:

     Vloeibare recovery melk: Royal Canin Recovery Liquid heeft momenteel mijn voorkeur als beste alternatief. Dit is kant en klare volledige voeding in een flesje. Het is uitermate goed verteerbaar en wordt over het algemeen goed verdragen door een ziek maagdarmkanaal. Nadeel is de prijs, maar het kan met behulp van zakjes voor ijsklontjes in kleine porties worden ingevroren.

    Blikvoer wordt meestal niet zo graag gegeten, mogelijk door de textuur. Fretten houden niet van korrelige voeding. Toch zijn er fretjes die het wel lekker vinden en goed eten. Royal Canin Recovery Mousse, ProPlan CN Convalescence en Hill’s A/D blikvoer zijn goede alternatieven.

    Voeding in poedervorm is het gemakkelijkste. Het is vaak goed houdbaar en gemakkelijk te mengen met bijvoorbeeld brokkenbrij. Helaas hebben we nog geen voeding in poedervorm gevonden welke van voldoende kwaliteit is en ook goed wordt verdragen door het maagdarmkanaal van zieke en oude fretjes. Theoretisch goede alternatieven als KMR kittenmelken FoxValley kittenmelk zijn momenteel niet te verkrijgen en in de praktijk nog onvoldoende getest.
    Fox Valley 25/30 melkpoeder voor marterachtigen wordt op internet aangeprezen maar bevat te weinig eiwit en teveel koolhydraten per energie inhoud van de voeding en raad ik niet aan.
    Veel kittenmelk producten zijn niet smakelijk genoeg, bevatten te weinig voedingsstoffen per energie-inhoud, geven diarree problemen of het fretje wordt er te misselijk van.

    Voeding klaarmaken:

    Royal Canin Recovery Liquid:

    • Geopend is het 2-3 dagen houdbaar in de koelkast (NB. officieel is het maar 2 dagen houdbaar).
    • De rest kunt u invriezen. Bijvoorbeeld in kleine hoeveelheden als ijsblokjes.
    • Een fretje van 1 kg heeft ongeveer genoeg aan 4x daags 20-25 ml. Het is namelijk krachtvoeding.
    • Geef het lauwwarm (30°-40°).

    Blikvoeding: Geef het altijd lauwwarm. Probeer de volgende manieren na elkaar uit:

    1. Zo uit het blikje (wel verwarmd).
    2. Gemengd met lauwwarm water en goed doorgeroerd. 
    3. Met een staafmixer tot egale brij gemaakt.
    4. Gemengd met het smakelijke RC Recovery Liquid.

    Voeding in poedervorm: Meng poeder met lauwwarm water tot het een dikte heeft vergelijkbaar met drinkyoghurt. Geef het lauwwarm (30°-40°).

    Leren eten van nieuwe voeding:

    Fretten hebben sterke voedingsvoorkeuren, vaak al ontstaan in hun puppytijd. Nieuwe voeding moet daarom meestal eerst worden aangeleerd om te eten. Meestal zijn daar 1-2 dagen voor nodig.

    Het helpt enorm om in deze leerperiode géén andere voeding aan te bieden.
    Ook bij fretten maakt een beetje honger “rauwe bonen zoet”. Maakt u zich hierbij geen zorgen over het welzijn van uw fretje, alleen zeer zieke fretten of fretten met insulinomen moeten elke dag eten.
    Fretten zijn van nature prooidiereters en de jacht vindt 2x daags plaats in de schemertijd. Soms wordt er geen prooi gevangen en dan is er niets te eten.

    - Start 4x daags met kleine hoeveelheden (5-10 ml).
    - Voer de hoeveelheid langzaam per dag op.

    Manier 1: De fret zachtjes rond zijn nek bij het eten houden. Eventueel van de vinger af laten likken en op schoot nemen.

    waltham1

    Manier 2: De fret losjes rond zijn nek vasthouden en een lepeltje met de nieuwe voeding onder zijn neus houden.

    waltham2

    Manier 3: De fret losjes rond de nek vasthouden en met een 1 ml. spuitje de nieuwe voeding tegen zijn voortanden/verhemelte spuiten. Meestal likken ze het al snel uit het spuitje op. Als u dit een paar keer per dag herhaald, leert een fretje het eten. 
    Lukt dit nog niet, dan eventueel voorzichtig in het nekvel pakken om hem bij de les te houden.

    waltham3

    NOOIT doen:

    • Duw nooit een fret met zijn neus in het voer.
    • Forceer nooit het voerspuitje tussen de tanden of kiezen van een fret.
    • Blijf nooit doorvoeren als de fret niet slikt.
    • Voer niet iets wat te warm is (altijd even voelen met je vinger).

    Aangepast april 2022 door Hanneke Roest